Over Huygens Instituut

Huygens Instituut voor Nederlandse geschiedenis en cultuur

Missie: De Nederlandse geschiedenis en cultuur inclusiever maken met digitale middelen

Het Huygens Instituut wil het onderzoek naar de Nederlandse geschiedenis en cultuur verrijken, verbreden, vernieuwen en breed toegankelijk te maken. Dat doen we door historische en literaire data en teksten uit verschillende collecties en bronnen digitaal open te leggen, met elkaar te verbinden en op innovatieve manieren te analyseren – door de eeuwen heen en voorbij de grenzen van Europa. Waar mogelijk werken we samen met inwoners en erfgoedinstellingen in het land.

De digitale methodes die nodig zijn voor zulk onderzoek willen we verder ontwikkelen en overdragen op studenten en junior wetenschappers. Het Huygens Instituut wil zowel wetenschappelijke als maatschappelijke impact hebben. We richten ons dus niet alleen op collega-onderzoekers, maar we werken ook voor het onderwijs, de erfgoedinstellingen, het bedrijfsleven, overheden en een breed in cultuur geïnteresseerd publiek. Onze onderzoeksresultaten komen dus in vele vormen en hebben een groot bereik.

Het Huygens Instituut wil laten zien dat in de Nederlandse geschiedenis en cultuur veel verschillende groepen en individuen een rol spelen. Sommigen van deze mensen bestuderen we al heel lang, maar de rol van anderen wordt pas duidelijk als we historische teksten en data uit verschillende archieven en bronnen met elkaar verbinden. Tussen de verticale structuren van de archieven bouwen we netwerken van mensen, plaatsen en gebeurtenissen. We voeren de missie uit door het verzamelen, uitgeven, structureren en analyseren van bestaande en nieuwe data die betrekking hebben op de Nederlandse geschiedenis en cultuur in brede zin, van de Middeleeuwen tot nu, en van Azië en Amerika tot Amsterdam.

We ontwikkelen instrumenten om deze grote en complexe datasets te bevragen en te analyseren, zowel kwantitatief als kwalitatief. We stellen de data en instrumenten ook duurzaam beschikbaar door ze vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en herbruikbaar te maken. Om dat te waarborgen, brengen we de gegevens en instrumenten onder in de landelijke digitale infrastructuur voor de Geesteswetenschappen die we samen met onze partners aan het bouwen zijn.

We zien het als onze missie om de methodes die nodig zijn voor zulk onderzoek verder te ontwikkelen en over te dragen op studenten en de nieuwe generatie wetenschappers. Bovendien willen we geschiedenis vormgeven in samenwerking met erfgoedinstellingen, vrijwilligers en maatschappelijke stakeholders. Door ons type onderzoek willen we ertoe bijdragen dat mensen die in verbinding staan met Nederlandse geschiedenis en cultuur in staat worden gesteld om op een verantwoordelijke manier waarde toe te kennen aan het historische en culturele erfgoed in dit land.

Ontstaansgeschiedenis

De geschiedenis van het instituut gaat terug tot 1902. De Nederlandse regering stelde een commissie om historische bronnen uit te geven: de Commissie van Advies voor ’s Rijks Geschiedkundige Publicatiën (RGP). Sinds 1910 werd de commissie ondersteund door een eigen bureau. Na een aantal tussenstappen werd dit bureau in 1989 als Instituut voor Nederlandse Geschiedenis (ING) onderdeel van NWO.

In 1992 ging het Bureau Basisvoorziening Tekstedities samen met een aantal al lange tijd bestaande commissies en mini-instituutjes van de KNAW plus een NWO-project op in het Constantijn Huygens Instituut, een instituut voor tekstedities en intellectuele geschiedenis. In 2005 werd de afdeling Neerlandistiek van het opgeheven Nederlands Instituut voor Wetenschappelijke Informatiediensten (NIWI) aan het instituut toegevoegd en veranderde het zijn naam in Huygens Instituut.

In 2011 werden het ING en het Huygens Instituut samengevoegd tot het Huygens ING. Dat instituut was tussen 2011 en 2016 gevestigd in het gebouw van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Sinds oktober 2016 is het instituut gehuisvest in het Spinhuis in Amsterdam. Vanaf de zomer van 2022 ging het instituut weer verder onder de naam Huygens Instituut voor Nederlandse geschiedenis en cultuur, kortweg Huygens Instituut.